Combo 2Q: Muối - Sự Hồi Sinh Nơi Sâu Thẳm + Ngoại Truyện (Tôn Tần)

Trong cuốn sách Phúc âm Matthew từng viết: “Con người là những hạt muối ở trên đời. Nếu muối mất đi hương vị, làm sao có thể bắt nó mặn trở lại được nữa? Từ nay về sau nó sẽ trở nên vô dụng, chẳng qua chỉ là thứ bị vứt bỏ bên ngoài, mặc cho người đời chà đạp”

Nhiều năm trước khi đọc được câu này, tôi không hiểu vì sao lại nói: “Con người ta đều là những hạt muối ở trên đời”, lại mất vài năm tôi mới dần dần hiểu ra ý nghĩa của câu nói này, vì sao chúng ta đều là muối? Bởi vì hạt muối là thứ nhỏ bé nhất, hèn kém nhất, nhưng muối lại là thứ gia vị quan trọng nhất trên đời, không có muối, thế gian sẽ không còn hương vị. Trong dòng chảy hùng vĩ của thời gian, nhân loại chúng ta dẫu đông đúc, nhưng mỗi người đều thật nhỏ bé, hèn mọn, thậm chí biến mất chỉ sau khoảnh khắc. Có lẽ đối với những người khác và cả thế giới, ý nghĩa sự tồn tại của chúng ta chỉ như một hạt muối mà thôi. Đó chính là, chúng ta chẳng qua đều chỉ là một hạt gia vị của cuộc đời. Tất cả những hỉ nộ ai lạc, bi hoan ly hợp, sự sống, cái chết và những nỗi đau xé lòng suốt một đời chúng ta, đặt trong dòng chảy của thời gian thực ra chỉ như một giọt nước, một khi hòa vào dòng sông sẽ hoàn toàn biến mất, trở thành một tế bào nhỏ nhất của dòng sông, tiếp tục tiến về phía trước trong vũ trụ bao la mà không bao giờ dừng lại.

Ý nghĩa sự tồn tại của mỗi con người chúng ta, với người thân mà nói là niềm vui khi chào đời, là nỗi đau khi lìa trần, còn cả những sự nương tựa và làm tổn thương lẫn nhau trong suốt mấy chục năm cuộc đời. Chúng ta chào đời, chúng ta chết đi, chúng ta được yêu, chúng ta bị căm hận, chúng ta được cần đến, chúng ta bị vứt bỏ, chúng ta được dựa vào, chúng ta bị lừa gạt, chúng ta được khen ngợi, chúng ta bị sỉ nhục. Chúng ta tưởng mình đã sống quá lâu trên đời, sống đến khi trời đất cũng phải về giả, sống qua mấy thế kỷ liền, nhưng đợi đến khi sinh mệnh kết thúc, chúng ta mới nhận ra, cả cuộc đời mình thực sự chỉ như một hạt muối, chúng ta chẳng qua chỉ đang dùng cả cuộc đời để thêm chút hương vị nhanh chóng tan biến cho thế giới này. Cho nên, bản chất của đời người là gì? Chính là hương vị.

Nhưng thân là một con người, chúng ta không có lựa chọn nào khác, dù cho từ khi sinh ra đã nhìn thấu bản chất của cuộc đời, chúng ta cũng có thể làm gì khác đây? Đúng thế, điều duy nhất chúng ta có thể làm vẫn là làm sao để sống nghiêm túc, gian nan mà ngoan cường hết cả một đời, cố gắng hết sức để làm một người có tự tôn, được yêu và được tôn trọng. Đó chính là mục tiêu và động lực trong suốt cuộc đời chúng ta. Con người thật đáng thương, cũng thật đáng kính. Vậy nên Dazai Osamu từng nói: “Tôi thật lấy làm tiếc vì sinh ra làm người”. Đêm khuya nghe tiếng gió thổi trên lá cây ngoài cửa sổ, ngẫm nghĩ câu nói này, sẽ có cảm giác từng đợt lạnh thấu xương. Bản chất của cuộc đời thực ra đang xoay tròn trong một hố đen, hóa thành tro bụi, mang một lực hấp phụ khổng lồ hút người ta vào trong đó. Nhưng sáng hôm sau khi lại nhìn thấy ánh nắng mặt trời, tôi liền hiểu ra, một ngày mới đã bắt đầu. Sự tuần hoàn vô hạn ấy mới là sự sống đích thực.

Cho nên sau này khi bắt đầu viết tiểu thuyết, tôi luôn muốn tìm cách viết về những con người rải rác ở khắp các xó xỉnh trên thế gian này, những người hèn mọn nhất, chân thực nhất, bền bỉ nhất. Tôi không thể làm được gì cho họ, tôi không thể cứu họ khỏi nơi nước sôi lửa bỏng, tôi không thể bố thí tiền nong giúp họ thoát khỏi cảnh bần hàn, tôi không thể cùng họ vây quanh đám lửa hát múa cho quên sầu. Tôi thậm chí không thể tặng họ một cái ôm chân thành giữa dòng người ngược xuôi. Tôi chỉ là một nhà văn, điều duy nhất tôi có thể làm chính là đưa họ vào trong tiểu thuyết, cho họ một thế giới tiểu thuyết, cho họ tình yêu và nước mắt trong thế giới nghệ thuật. Khi tôi kéo rèm và bật đèn lên ngồi trước bàn viết hết lần này đến lần khác, tôi đã nảy sinh một khát vọng to lớn, đó chính là ôm lấy những con chữ, ôm lấy những con người sinh ra rồi lại chết đi trong những con chữ ấy, như là hoa nở mùa xuân, lá rơi mùa thu, sương sớm hay ánh hoàng hôn. Tôi không thể không yêu họ, bất kể sinh mệnh mà họ được tạo ra có thật hay không. Tôi đều sẽ khóc theo họ, theo sự “bị hoàn thành” của họ để mãi mãi khắc ghi họ trong tim. Cách đối xử tốt nhất với một người là gì? Có lẽ chính là khắc ghi người đó trong tim, dù cả đời không hề gặp lại, dù người đó đã sớm rời xa thế giới này, chỉ còn lại một mình ta sống giữa cô đơn, nghe tiếng mưa rơi trên lá chuối, ngắm bầu trời lấp lánh ánh sao. Thế thì đã sao, thế chẳng phải đang sống đó thôi? Sống chẳng phải chính là như vậy hay sao?

Cho nên, mỗi nhân vật mà tôi viết, dù có xấu xí, hèn hạ đến đâu cũng vẫn khiến người khác phải xót thương, tôi luôn dành tình cảm và sự cảm thông sâu sắc với những nhân vật đó. Sự cảm thông cao nhất giữa con người với nhau là gì? Chính là tình thương. Tôi đặt tên cuốn tiểu thuyết này là Muối, chính vì những nhân vật nhỏ bé xuất hiện trong đó cũng giống như những người đang đọc tiểu thuyết, đều là những hạt muối trên thế gian. Chúng ta sau cùng đều giống nhau, nên chắc chắn sẽ thương xót lẫn nhau. Trong cuốn tiểu thuyết này, nhân vật Lý Thiên Tinh trong Tôi từng thấy cây cỏ sum suê là một người thừa giữa những thay đổi của thời đại, ôm giấc mơ nghệ thuật nhưng hết lần này đến lần khác bị hiện thực chà đạp và đùa giỡn. Cho đến một ngày kia, tất cả phụ nữ đối với hắn mà nói đều biến thành thứ mùi của cây cỏ thối rữa, tất cả phụ nữ đều trở thành một thứ phù hiệu, chỉ riêng người phụ nữ đã già và bị hắn ghét bỏ kia là vẫn đứng ở trạm xe trong thị xã đợi hắn trở về. Sao hắn có thể không lựa chọn quay về, không lựa chọn cùng chị ta nhìn tòa nhà bách hóa biến mất? Thái Thái và A Đức trong Bữa tiệc trên ngọn núi phía đông đều đã sống trong đầu tôi quá lâu, sau đó mới được viết vào trong tiểu thuyết, cho nên khi viết hai nhân vật này, tôi không thể nào không đau lòng. Thái Thái thiếu tình thương thèm khát những sự động chạm trong tưởng tượng, A Đức mất mẹ vùi đầu vào trong đất chỉ vì muốn đoàn tụ với người mẹ đã chết. Tôi vừa viết vừa khóc, an ủi chính mình, cũng ngược đãi chính mình, đó là số phận của một nhà văn, đến chết mới thôi. Trong Cô đồng mù, hai con người khiếm khuyết

sau cùng đều dùng cách riêng để nhảy ra khỏi địa ngục của chính mình, tìm kiếm một cuộc đời mới. Mặc dù cuối cùng bọn họ đều chết, nhưng họ đều cho rằng lựa chọn của mình là tốt nhất. Nữ sinh viên trong câu truyện Vô tướng vì chút tiền sinh hoạt hằng tháng mà phải làm theo yêu cầu để cho giáo sư già sờ soạng, cho dù cô hiểu sự cô đơn của ông ta, hiểu sự thèm khát cơ thể trẻ trung của ông ta, nhưng sau cùng vẫn lựa chọn thấy chết mà không cứu. Bởi lẽ cô cảm thấy ông ta thật vô liêm sỉ, giống như chính cô, vô liêm sỉ như nhau. Trong Khư mị, cô giáo Lý Lâm Yến ở trường Trung học Phương Sơn mang trong mình cái bóng của biết bao người phụ nữ. Lúc còn trẻ là sự âm thầm cao ngạo, mơ mộng về tình yêu và người đàn ông ở phương xa, để rồi nhận ra mình đã xa rời hoàn cảnh thực tế, đã là một người sống ở vùng ven xa xôi, vậy nên chỉ có thể lựa chọn con đường vô vọng hơn, làm tình nhân của một nhà thơ, cưới một học sinh của chính mình. Mãi cho đến một ngày khi không thể nào giữ gìn được tất cả những điều đó nữa, cô mới buộc phải đưa ra lựa chọn càng tàn khốc hơn.

Đây chính là những vui buồn hợp tan trên cõi đời, đây chính là những con người đang sống và đang chết, là những hạt muối trên thế gian, là bản chất của chúng ta. Thực ra dù chỉ là một hạt muối thôi cũng rất tốt rồi.

Xin dành tặng cuốn sách này cho những ai luôn chăm chỉ, có niềm đam mê và kiên cường trong cuộc sống. Yêu các bạn.

=*=*=*=*=*=*=*=*=

Sách cũng có bán tại DAVIBOOKS - SÁCH ĐẤT VIỆT, chi nhánh:

-  A30/9 QL50, Bình Hưng, Bình Chánh, TP.HCM (028. 6265 2039)

Davibooks đem đến cho Quý độc giả những cuốn sách mới nhất, nhanh nhất, và chất lượng nhất.