Toàn Việt Thi Lục - Lê Quý Đôn (Bộ 3 Tập)

Bộ Toàn Việt thi lục hiện có nhiều dị bản khác nhau. Theo thống kê của TS. Hà Văn Minh trong Luận án “Nghiên cứu văn bản Toàn Việt thi lục của Lê Quý Đôn” thì tại các thư viện trong nước hiện còn lưu giữ 10 bản TVTL với các kí hiệu: A.1262, A.3200, A.132, Α.393, A.1334, VHv.116, VHv.1450, VHv.117, A.2743, VHv.777, thêm một bản mới phát hiện R.2199, ngoài ra, có thêm 2 bộ khác lưu giữ ở nước ngoài: HM.2139/A-B.

Trong quá trình khảo cứu chúng tôi nhận thấy hiện nay có 4 bản: A.1262 (bản triều Lê), A.132 (bản triều Nguyễn), A.3200 và HM.2139/A-B là những văn bản tương đối đầy đủ, được đánh giá cao, và thường được các nhà nghiên cứu tin tưởng dùng khảo cứu.

Trong phạm vi của công trình này, chúng tôi dùng bản A.1262 (còn gọi là bản triều Lê, bản chép tay) - được xem là bản cổ nhất để khảo cứu, phiên âm và dịch nghĩa, đồng thời đối chiếu với 3 bản: ΗΜ.2139/A-B, A.132 (bản triều Nguyễn) và A.3200 để khảo dị.

Chúng tôi sắp xếp trình tự tác giả và tác phẩm theo đúng trình tự trong nguyên bản chữ Hán A.1262 theo các triều đại: bắt đầu từ thời Lý, Trần, Hồ, hậu Trần đến thời Lê, mỗi mục được trình bày theo thứ tự: tên tác giả, đôi dòng tiểu sử, tác phẩm (gồm chữ Hán, phiên âm, dịch nghĩa, dịch thơ), tổng cộng có 15 tập. Lê Quý Đôn xếp các tác giả theo tôn ti thời quân chủ: vua, khanh tướng... Chúng tôi tôn trọng sự sắp xếp ấy.

Chúng tôi dịch tiểu sử tác giả theo nguyên văn chữ Hán chép trong bản A.1262. Trong quá trình dịch thuật, nếu có một vài thông tin chưa chính xác về tiểu sử của tác giả như sách sử ghi chép thì chúng tôi có làm thêm chú thích để cho độc giả tiện theo dõi.

Chúng tôi theo nguyên tắc: có thể đôi chỗ ý dịch còn thô, vụng, nhưng cố gắng dịch sát nguyên văn, bám sát chữ Hán để dịch nghĩa. Về chú thích, chúng tôi đã cố gắng tra cứu thêm những nguồn tư liệu mới như Phật Quang Đại từ điển, 8 tập, Nxb Phương Đông, 2014 để chú về Phật học... Trong quá trình dịch, chúng tôi cũng có tham khảo và đối chiếu với tập Thơ văn Lý Trần (3 tập), Nxb Khoa học Xã hội, 1977, 1978, 1988).

Một bài thơ có thể có nhiều bản dịch thơ khác nhau, mục đích là để cố làm sáng tỏ thêm ý thơ của nguyên tác (bản dịch của Trung tâm Nghiên cứu Quốc Học (TTNCQH), bản dịch của nhà thơ Đỗ Trung Lai, bản dịch của PGS-TS Đoàn Thị Thu Vân và một số tác giả khác...). Ngoài ra, đối với một số bản dịch của Ngô Tất Tố, Đinh Văn Chấp... hay và đã nổi tiếng của các vị tiền bối đi trước như của các cụ trong nhóm dịch “Hoàng Việt thi tuyển” thì chúng tôi cũng xin phép chọn lọc đưa vào để làm đa dạng và phong phú nguồn tư liệu tham khảo cho độc giả.

Cuối cùng, chúng tôi dùng bản A.1262 làm trục, trước hết lấy việc tôn trọng nguyên bản làm đầu. Đồng thời, đối chiếu với bản A.132, HM.2139/A-B. Trong quá trình dịch chú, chúng tôi sẽ đối chiếu với bản A.132, HM.2139/A-B và tham khảo Thơ văn Lý - Trần, Hoàng Việt thi tuyển để chọn ra chữ thích hợp nhất (và có chú thích rõ trong văn bản).

Ban Biên Soạn

=*=*=*=*=*=*=*=*=

Sách cũng có bán tại DAVIBOOKS - SÁCH ĐẤT VIỆT:

- A30/9 QL50, Bình Hưng, Bình Chánh, TP.HCM (Đối diện Điện Máy Xanh; cách bến xe Q8 150m hướng về phía đường Nguyễn Văn Linh)

- SĐT: 028 6265 2039

DAVIBOOKS đem đến cho Quý độc giả những bộ sách mới nhất, nhanh nhất, và chất lượng nhất.