Vị Mặn Biển Đời

(NXB Văn học, 2004) của Mai Quốc Liên, tôi có cảm giác như anh cứ để tự nhiên cho những cảm xúc, những kỷ niệm, những suy tưởng... tự thể hiện.

Nói cách khác, anh không mấy quan tâm đến vấn đề trau chuốt câu chữ như một mục đích tự thân, mà cốt sao từ ngữ phải diễn đạt được sâu sắc nhất tâm trạng thơ anh muốn thể hiện. Về phương diện này, có thể nói anh đã thành công. Từng con chữ thổ lộ tâm tư, tình cảm của người viết, phác thảo nên chân dung một khuôn mặt trải đời, nhạy cảm, đa tình, yêu ghét phân minh.

Vị mặn biển đời đúng như tên gọi của nó, rất nồng mặn tình đời, tình người, người nay và cả người xưa, người hiện hữu và người đã khuất. Chiếm ưu thế phải kể đến những trang thơ tình lãng mạn, nồng nàn, xót đau, nuối tiếc...
 
...“Ai lìa nhau trong tiếng còi tàu xé tim đau
Ga tàu điện ngầm tiếng đàn ai ai oán
Quán sách cũ thao thức hồn năm tháng
Quán sách sông Seine bạc trắng mái đầu”.
(Paris chiều mưa bay)

Paris chiều mưa bay đẹp, trữ tình và da diết buồn trước phút chia tay, sống động và có hồn đến từng chi tiết. Không gian: chiều mưa. Thời gian: cuối thu. âm thanh: tiếng còi tàu, tiếng đàn. Địa điểm: sông Seine, quán sách cũ, ga tàu điện ngầm...

Phải thừa nhận nghệ thuật chọn lọc hình ảnh của tác giả, qua đó anh đã “chiếm lĩnh” được dòng sông Seine nổi tiếng thơ mộng làm vết thương trong lòng mình; cái thần thái cũ kỹ, thao thức hồn năm tháng của quán sách cũ bên bờ sông Seine, tiếng còi tàu, tiếng đàn ai oán vọng về ga tàu điện ngầm...

Tất cả đều gieo vào lòng người đọc xúc cảm thẩm mỹ xôn xao. Hà Nội phía sau mình với những:
“Thôi quên đi giận lẫy với hờn ghen
Mặt trời lặn hồ Tây chiều ráng đỏ
Giọt mưa nào mong manh bay trong gió
Giọt men tình say khướt dậy thì xuân”

là những câu thơ hay về tình yêu, về Hà Nội. Tập thơ có những bài viết về Chế Lan Viên, Tố Hữu, Tạ Hữu Yên, Trần Nhuận Minh, Đoàn Văn Cừ...; về Nguyễn Trãi, Nguyễn Du và Dostoievski... Với mỗi người, anh đều có những câu chân tình, thấm thía. Đó là tình yêu văn học, cũng là tình yêu con người ở nơi anh:

“Tôi đọc Đốt những ngày chiến tranh
Bên ngọn đèn dầu sơ tán nhà dân
Sách mở dở dang hai đợt bom gầm
Nghe bão dậy từ lương tâm của Đốt”.
(Dostoievski)

Khi được tin Giáo sư Tôn Thất Bách đột ngột qua đời, anh bàng hoàng thốt lên:
“Cứu được bao nhiêu người
Chỉ mình không cứu nổi
Tay đặt lên tim đau
Anh đi làm sao vội”
(Anh đi làm sao vội)

Thể thơ cổ phong 5 chữ được anh thể hiện nhuần nhị. Bài Lên Yên Tử giản dị mà có tứ. Các bài tứ tuyệt cũng vậy, một chút phong vị Đường thi và rất nhiều tình tự hiện đại của một người thời nay.

Một Mai Quốc Liên thích đùa, hóm hỉnh; một Mai Quốc Liên ân tình với bạn bè; một Mai Quốc Liên lãng mạn đắm say trong tình yêu; bên cạnh một Mai Quốc Liên “thời sự” (Nhìn về Iraq, Có một đêm như thế)... tôi cảm thấy nói thế rồi vẫn còn có gì chưa đủ, nhưng viết thêm e lại làm nhạt bớt Vị mặn biển đời.

* * *

Sách cũng có bán tại DAVIBOOKS - SÁCH ĐẤT VIỆT, chi nhánh:

-  A30/9 QL50, Bình Hưng, Bình Chánh, TP.HCM (028.62 97 23 56)

-  124 Bình Qưới, Q. Bình Thạnh, TP. HCM (028 88 000 579)

-  Chợ Chùa, Nghĩa Hành, Quảng Ngãi (055.3 861 881)

Davibooks đem đến cho Quý độc giả những cuốn sách mới nhất, nhanh nhất, và chất lượng nhất.