Cánh Cửa Mở Rộng - Bộ 10 cuốn

MỘT SỐ CUỐN SÁCH SAU

1. Cuộc Phiêu Lưu Kỳ Diệu Của Nils (Selma Lagerlof):

Cậu bé Nils Holgersson hay nghịch phá và ngược đãi với các loài động vật, sau một lần chơi xấu với một gia thần đã bị vị thần này biến thành cậu bé Tí Hon. Tình cờ phải đi theo đàn ngỗng trời bay di trú đi dọc theo đất nước Thụy Điển, Nils đã học được những bài học về lòng dũng cảm, tình yêu thương, biết giữ chữ tín và dần trưởng thành, trở thành một người tốt.

Tác phẩm đạt giải Nobel Văn học năm 1909. Đây không chỉ là một bài học địa lý về đất nước Thụy Điển, mà còn là một bài thơ dài về thiên nhiên, một thiên trường ca về con người và lao động, bài học đạo lý không chỉ cho trẻ con mà cả cho người lớn…được viết bằng sự trong sáng và giản dị của ngôn ngữ, vẻ đẹp của văn phong và trí tưởng tượng phong phú.

2. Phải Trái Đúng Sai (Michael Sandel):

Mùa hè năm 1884, bốn thủy thủ Anh lênh đênh trên một thuyền cứu sinh nhỏ ở Nam Đại Tây Dương, cách đất liền hơn 1.600km. Sau 20 ngày đói khát, ba thủy thủ quyết định giết và ăn thịt cậu bé tập sự, nhờ vậy họ sống sót và đến ngày thứ 24 thì được cứu. Khi trở về Anh, họ bị bắt và đưa ra xét xử. Họ thú nhận việc giết chết và ăn thịt Parker và tuyên bố đã làm vậy trong tình thế bức thiết.

Lập luận ủng hộ mạnh mẽ nhất cho rằng trong tình cảnh nguy khốn lúc đó, cần phải giết một người để cứu ba người còn lại. Nếu không ai bị giết, tất cả bốn người đều chết.

Lập luận này hứng chịu ít nhất hai phản đối: Thứ nhất, kể cả khi tính số mạng sống được cứu thì hành động sát nhân này có thể gây hậu quả xấu cho toàn thể xã hội - chẳng hạn làm suy yếu quy tắc chống lại việc giết người. Thứ hai, nếu lợi ích có cao hơn phí tổn đi chăng nữa thì chẳng lẽ chúng ta lại không có cảm giác sai trái khi giết và sau đó ăn thịt cậu bé thử việc không có khả năng tự vệ?

Hai cách suy nghĩ về vụ thuyền cứu sinh minh họa hai cách tiếp cận công lý đối nghịch nhau. Phương pháp tiếp cận thứ nhất cho rằng đạo đức của hành động chỉ phụ thuộc vào kết quả; sau khi đánh giá tất cả các yếu tố, việc đúng nên làm là hành động nào tạo ra trạng thái kết quả tốt nhất. Cách tiếp cận thứ hai nói rằng xét về mặt đạo đức, kết quả không phải mối quan tâm duy nhất, chúng ta phải tôn trọng một số nghĩa vụ và quyền nhất định, cho dù kết quả có ra sao đi chăng nữa.

Sách bàn về vấn đề đạo đức dưới cái nhìn triết học. Tác giả đưa ra các vụ việc gây tranh cãi về vấn đề đạo đức để mổ xẻ dưới nhiều góc độ, theo quan điểm của các học thuyết triết học khác nhau, mỗi chương trình bày sâu về một học thuyết. Nhờ vậy, tư tưởng của Aristotle, Jeremy Bentham, Immanuel Kant, John Stuart Mill, Robert Nozick, và John Rawl được trình bày với sự rõ ràng và gần gũi, mà theo New York Times là “hiếm khi được giải thích dễ hiểu đến như vậy”.

“Michael Sandel – có lẽ là giáo sư đại học nổi tiếng nhất ở Mỹ -  đã mang lại “sự minh bạch về đạo đức cho sự lựa chọn mà chúng ta phải đối mặt, với tư cách là công dân trong xã hội dân chủ”. Ông đã chỉ ra rằng sự chia rẽ chính trị không phải giữa cánh tả với cánh hữu mà giữa những người nhận ra không có gì quý hơn quyền cá nhân và lựa chọn cá nhân với những người tin vào một nền chính trị phục vụ lợi ích số đông”. (Bưu điện Washington).

“Quyết liệt, dễ hiểu, và đầy tính nhân văn, cuốn sách này thực sự là một cuốn sách làm thay đổi người đọc”. (Publisher Weekly)

3. Chuyện Của Chúng Ta Bắt Đầu (Tobias Wolff):

“Hồi còn trẻ, Mary từng chứng kiến một người đàn ông tài giỏi và cá tính bị mất việc vì ông ta dám bày tỏ những ý kiến làm mếch lòng ban giám hiệu...”

“Họ đang rửa bát, vợ anh rửa, còn anh lau…”

“Mẹ tôi đọc mọi thứ, trừ sách… Thế nên khi mẹ tôi tìm thấy một lá thư trong ngăn kéo của tôi thì mẹ tôi đọc, dù thư không gửi cho bà…”

“Họ là hai anh em. Pete và Donald.”

“Khi Joe Reed còn là một cậu bé 15 tuổi, sự si mê của anh với một cô bạn học trở thành gánh nặng lớn đối với gia đình và nguồn tò mò cho cái thị trấn nhỏ mà họ đang sống; đến nỗi mẹ anh dọa sẽ gửi anh đến ở với người chị đã lấy chồng ở San Diego.”

Những truyện ngắn trong “Chuyện Của Chúng Ta Bắt Đầu” của Tobias Wolff bắt đầu bằng những câu như thế. Bằng giọng kể giản dị và không khoan nhượng, Wolff - một trong những cây bút truyện ngắn xuất sắc nhất của văn học đương đại Mỹ - đưa chúng ta vào hành trình của một người đi xin việc, một đôi vợ chồng không còn có thể yêu nhau, ba người bạn cùng đi săn trong tuyết dày, hai vợ chồng hỏng xe giữa sa mạc, một người đàn ông tự đăng cáo phó cho mình, một trung sỹ đồng tính luyến ái, một cậu bé luôn nói dối mẹ mà không hiểu vì sao, hai anh em kẻ giàu người nghèo...

Đọc “Chuyện Của Chúng Ta Bắt Đầu” là liên tục ngạc nhiên trước sự lạ kỳ của cuộc sống…và cảm giác rằng cuộc đời của mỗi chúng ta là một câu chuyện mà với tư cách  tác giả và nhân vật của câu chuyện ấy, chúng ta luôn có thể bắt đầu, bắt đầu lại, và thay đổi câu chuyện của mình vào bất cứ lúc nào.

4. René Leys - Người Tình Trẻ Trong Tử Cấm Thành (Victor Segalen):

Những người thích đi là những người muốn khám phá những mảnh đất khác, những con người khác. Nhưng hiểu người khác và sống cuộc sống của họ thật khó làm sao. Dù có mở lòng đến đâu, mình vẫn là mình còn người ta vẫn là người ta.

Sách bạn đang cầm trên tay là quyển nhật ký hư cấu của Victor Segalen ghi lại những cuộc phiêu lưu kỳ lạ của René Leys trong bối cảnh một triều đại Mãn Thanh suy tàn.

Chàng trai trẻ Leys có những tố chất mà Segalen không có để thâm nhập vào thế giới quyền quý Mãn Thanh. Để thực hiện giấc mơ của mình là vào Tử cấm thành, quan sát thâm cung từ bên trong, Segalen tự đặt mình vào vai của Leys bằng liệu pháp tưởng tượng. Làm như vậy Segalen không ngờ rằng sống một cuộc sống khác theo lời kể của người khác là một quá trình đầy rủi ro và nguy hiểm, cho cả người nghe và người kể chuyện.

Khi đọc quyển sách này, bạn đang tự đặt mình vào vai của Segalen, người tự đặt mình vào vai Leys để khám phá thế giới Mãn Thanh qua hai lần liệu pháp tưởng tượng. Một chút rủi ro nguy hiểm còn lại, bạn hãy lấy nó làm niềm vui.

Segalen không phải là một nhà văn được nhiều người biết đến. Dòng văn học lữ hành  phương Tây, tiêu biểu là Loti, có xu hướng mô tả phương Đông như một mảnh đất đầy hứa hẹn để phát triển kinh tế du lịch. Có lẽ chính vì Segalen không viết những gì người ta mong đợi ở một nhà văn lữ hành mà ông ít được biết đến. Nhưng số ít những người biết ông lại rất yêu văn ông, và đặc biệt yêu René Leys.

5. Thợ Cơ Khí Toán Học (Mark Levi):

Trong các hình có cùng một thể tích, hình cầu là hình có diện tích bề mặt nhỏ nhất.

Chứng minh chặt chẽ định lý này không phải là đơn giản. Nhưng những ai đã chơi thổi bong bóng xà phòng đều cảm nhận được là mệnh đề này đúng. Thật vậy, do sức căng bề mặt, quả bong bong khi thả ra khỏi ống sẽ tìm cách làm tối thiểu diện tích bề mặt của nó mà vẫn chứa được lượng không khí ta thổi vào. Qua quan sát, ta thấy hình bong bóng xà phòng là hình cầu, và như vậy thì hình cầu phải là hình có diện tích bề  mặt nhỏ nhất trong các hình có cùng thể tích.

Không làm toán chuyên nghiệp, tôi rất thích cách giải thích các định lý toán học kiểu như trên: không chặt chẽ, nhưng gần gũi với trực quan. Trong khi làm việc, tôi thỉnh thoảng lại gặp một định lý toán học có thể “chứng minh” được bằng cơ học, vật lý hoặc bằng trực giác ta có được qua đời sống thường ngày. Tôi đã định tập hợp chúng lại thành một bài báo nhỏ, nhưng tình cờ tôi được giới thiệu một cuốn sách mới ra, chính là nguyên bản cuốn sách các bạn đang có trong tay. Sau khi đọc ngấu nghiến từ trang đầu đến trang cuối, tôi vỡ lẽ ra rằng cuốn sách này chứa đựng phần lớn những gì tôi định viết, nhưng sâu và rộng hơn nhiều.

Tôi tin rằng nhiều bạn đọc sẽ bị quyển sách này lôi cuốn. Và nếu bạn, giống như tôi, đọc xong mà thấy luyến tiếc là cuốn sách quá mỏng, bạn có thể tìm đọc thêm một số sách và bài báo trong phần tài liệu tham khảo. Và có thể chính bạn cũng sẽ tìm ra những cách mới để chứng minh các định lý toán học quen thuộc thông qua trực giác cơ học hay vật lý của mình.

*  *  *

Sách cũng có bán tại DAVIBOOKS - SÁCH ĐẤT VIỆT, chi nhánh:

-  225 Nguyễn Tri Phương, P.9, Q.5, TP.HCM (08.62 65 20 39)

-  23-25 Hoàng Hoa Thám, P.13, Q.Tân Bình, TP.HCM (08.62 97 23 56)

-  Chợ Chùa, Nghĩa Hành, Quảng Ngãi (055.3 861 881)

Davibooks trân trọng giới thiệu!